Hội thảo Bàn Giải Pháp Xác Định Xuất Xứ Việt Nam Cho Hàng Hóa Lưu Thông Trong Nước: Đặt Nền Móng Cho Khung Pháp Lý Minh Bạch, Công Bằng

Hà Nội, ngày 11/7/2025 – Tại Phòng họp Cát Bà, Nhà khách Tổng Liên đoàn, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội thảo trao đổi cơ chế quản lý và quy định xác định xuất xứ Việt Nam đối với hàng hóa lưu thông trong nước. Đây là một hoạt động quan trọng nhằm chuẩn bị cho việc xây dựng Nghị định mới quy định tiêu chí “Made in Vietnam”, tạo hành lang pháp lý minh bạch, đồng bộ và khả thi trong quản lý xuất xứ hàng hóa nội địa.

🎯 Mục Tiêu Hội Thảo: Xây Dựng Chính Sách Xuất Xứ Hàng Việt Rõ Ràng, Chặt Chẽ

Hội thảo nằm trong khuôn khổ nhiệm vụ Chính phủ giao Bộ Công Thương chủ trì xây dựng Nghị định quy định tiêu chí xác định hàng hóa có xuất xứ Việt Nam. Tham dự hội thảo có đại diện từ nhiều bộ, ngành liên quan, các hiệp hội ngành hàng và doanh nghiệp trong lĩnh vực sản xuất, chế biến, thương mại.

Phát biểu khai mạc, Thứ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Sinh Nhật Tân nhấn mạnh: “Việc xây dựng tiêu chí xác định xuất xứ Việt Nam là yêu cầu cấp thiết trong bối cảnh hội nhập và bảo vệ quyền lợi doanh nghiệp sản xuất trong nước cũng như người tiêu dùng.”

📌 Những Bất Cập Trong Thực Tiễn Ghi Nhãn Xuất Xứ

Hiện nay, theo Nghị định 43/2017/NĐ-CP và sửa đổi 111/2021/NĐ-CP, hàng hóa lưu thông trong nước bắt buộc phải ghi nhãn, trong đó bao gồm thông tin về xuất xứ. Tuy nhiên, quy định lại không nêu rõ tiêu chí xác định khi nào một sản phẩm được coi là “sản xuất tại Việt Nam”, dẫn tới thực trạng nhiều sản phẩm chỉ thực hiện khâu đóng gói, dán nhãn tại Việt Nam nhưng vẫn được ghi “Made in Vietnam”.

Thực tế này không chỉ gây nhầm lẫn cho người tiêu dùng, ảnh hưởng đến niềm tin thị trường, mà còn làm tổn hại đến các doanh nghiệp sản xuất chân chính, đồng thời đặt các cơ quan quản lý vào thế khó khi thiếu cơ sở pháp lý để xử lý gian lận.

Bà Trịnh Thị Thu Hiền cũng nêu ra cách để xác định xuất xứ như thế nào mới là của Việt Nam và liệu Công đoạn đánh bóng hay gia công đơn giản liệu thể khiến sản phẩm trở thành made in VietNam hay không ? Từ đó hiểu ra chúng ta cần có một bộ tiêu chuẩn đánh giá về vấn đề này.

📊 Tham Luận Tiêu Biểu: Đề Xuất 3 Nhóm Giải Pháp Chiến Lược

Tại hội thảo, ThS. Bùi Thị Thùy Dương, Chuyên viên Ban Quản lý Chất lượng và Đánh giá sự phù hợp – Ủy ban Tiêu chuẩn Đo lường Chất lượng Quốc gia, đã trình bày tham luận chuyên sâu, nêu bật thực trạng và đề xuất ba nhóm giải pháp chính:

✅ 1. Ban hành tiêu chí xác định “Sản xuất tại Việt Nam”

  • Xây dựng tiêu chí định lượng như tỷ lệ nội địa hóa, hàm lượng công đoạn sản xuất.

  • Phân loại theo ngành hàng để tránh áp dụng cứng nhắc, gây khó cho doanh nghiệp.

✅ 2. Ứng dụng chuyển đổi số trong quản lý xuất xứ

  • Phát triển cơ sở dữ liệu điện tử quản lý nguyên liệu, quy trình sản xuất, mã HS.

  • Thử nghiệm nhãn điện tử (QR code, blockchain) giúp minh bạch thông tin sản phẩm.

  • Triển khai nền tảng hỗ trợ doanh nghiệp tự đánh giá điều kiện gắn nhãn xuất xứ.

✅ 3. Chính sách linh hoạt, có lộ trình và đồng hành cùng doanh nghiệp

  • Không áp dụng một mô hình chung cho mọi ngành hàng.

  • Có lộ trình cụ thể theo mức độ sẵn sàng của từng lĩnh vực.

  • Tổ chức lấy ý kiến rộng rãi từ hiệp hội, doanh nghiệp trước khi áp dụng.

💬 Thảo Luận Đa Chiều, Đồng Thuận Cần Hành Động Nhanh

Phần thảo luận từ 10:15 đến 11:15 ghi nhận nhiều ý kiến đóng góp xác đáng từ các hiệp hội và doanh nghiệp. Các đại biểu thống nhất rằng: cần một khung pháp lý rõ ràng, cơ chế giám sát hiệu quả và sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ, ngành, địa phương để chính sách có tính thực thi cao.

🧭 Kết Luận: Cần Sớm Hoàn Thiện Nghị Định – Bảo Vệ “Made in Vietnam”

Phát biểu chỉ đạo bế mạc hội thảo, Thứ trưởng Nguyễn Sinh Nhật Tân khẳng định: “Việc bảo vệ giá trị thật của hàng Việt Nam là trách nhiệm chung. Chúng ta cần xây dựng một cơ chế không chỉ kiểm soát mà còn hỗ trợ doanh nghiệp sản xuất chân chính phát triển bền vững.”


✍️ Tổng kết:

Hội thảo là bước đi đầu tiên nhưng quan trọng trong hành trình xây dựng một nền tảng pháp lý mạnh mẽ cho nhãn xuất xứ hàng hóa tại Việt Nam. Khi tiêu chí “Made in Vietnam” được xác lập rõ ràng, Việt Nam sẽ từng bước củng cố niềm tin người tiêu dùng, tăng sức cạnh tranh hàng hóa nội địa và hướng tới một môi trường sản xuất công bằng, minh bạch và bền vững.